Commentaar: de ‘val’ van Marianne Vos

Twee avonden Raadsplein TV leverde deze afgelopen week amper vermeldenswaardig nieuws op. Dat kwam van buitenaf met twee insprekers en met het opstappen van Marianne Vos als fractievoorzitter van Velsen Lokaal. De saaie raadsvergaderingen en het vertrek van Vos hebben alles met elkaar te maken.

Het gaat te ver om te stellen dat Marianne Vos is weggepest. Daarvoor is zij teveel zelf pester in plaats van slachtoffer. Maar een afreking op de speelplaats van de gemeentepolitiek is het zeker. Oud en voortslepend zeer uit meerdere raadsperiodes hebben haar uiteindelijk doen struikelen.

door onze verslaggever politiek

Laatste zetje
Dat het laatste zetje daarbij uit de eigen achterban kwam, is opmerkelijk. Hoewel er al eerder signalen kwamen dat de dominante positie van Vos en haar stijl van politiek bedrijven tegen diverse haren streken. Niet voor niets maakten enkele partijleden de overstap naar Forza IJmond.

Marianne Vos heeft het volgens haar criticasters en politieke tegenstanders voor haarzelf en haar partij verknald door veel te hard en te rancuneus oppositie en campagne te voeren. Tijdens de openbare collegeonderhandelingen direct na de verkiezingen werd dit direct duidelijk.

Met name PvdA-onderhandelaar Ronald Vennink, in een vorig leven nog raadslid voor Velsen lokaal, wreef het er namens de gevestigde orde nog maar eens in. Al had Velsen Lokaal op een haar na de verkiezingen gewonnen, met deze partij en met deze vrouw valt niet te werken.

Floor Bal
Marianne Vos mocht beslist geen wethouder worden; weer niet in de regering en het centrum van de macht, weer vier jaar wachen in de oppositiebanken.

Dan heeft LGV, de andere lokale partij, het veel slimmer aangepakt. Zij staakte haar verweer tegen de HOV-lijn, het prestigeobject van het vorige college, en werd daarvoor door D66, VVD, PvdA en CDA beloond met een plekje in het pluche.

En wie is er namens LGV wethouder geworden? Floor Bal, net als zijn collega Ronald Vennik ooit een prominent lid van Velsen Lokaal. Of het voor de langere termijn voor deze partij ook zo slim is dat LGV nu in het college zit, valt nog te bezien.

Hoogwaardig Openbaar Vervoer
Het is te simpel om te stellen dat de HOV het grote struikelblok voor Marianne Vos en Velsen Lokaal is geworden. Om de verharde tegenstellingen goed te kunnen begrijpen, moeten we teruggaan tot de grootse plannen voor het centrum van IJmuiden, die rond de eeuwisseling vooral uit de koker van de lokalen kwamen en werden afgeschoten door de traditionele partijen.

En moeten we kijken naar eerdere verkiezingsuitslagen en collegeonderhandelingen. En naar de karakters en de daaruit voortgekomen persoonlijke verhoudingen van de oude garde politici, die elkaar al meer dan een decennium tegen komen in de arena van de Velsense gemeenteraad.

Jonge garde
Volgens velen is daarom de komst van een hele nieuwe lichting politici een zegen. Zij zijn nog niet belast met kwesties uit het verleden en meer dan hun ervaren voorgangers bereid om in het belang van Velsen over partijpolitieke tegenstellingen heen te stappen.

Niet voor niets ligt er nu een ‘raadsakkoord’, waarin de intentie wordt uitgesproken om samen op te trekken, vooral om de heilige drie-eenheid van de decentralisaties goed te laten landen in Velsen.

Doodknuffelen
Maar of dit zo goed is voor de lokale democratie? Wat blijft er over van het dualisme als coalitie en oppositie elkaar doodknuffelen en daarmee een veel te lieve raad vormen voor het college van B&W?

Veelzeggend is de manier waarop de motie van wantrouwen tegen Robert te Beest onder zware druk van diverse collegeleden van tafel werd geveegd. Al was die motie een paardenmiddel, er viel best wat voor te zeggen.

Daar bleek uit de sessie over het Witte Theater, waarin ook de collegepartijen uiterst kritisch waren. Maar een week later tijdens de raadsvergadering leken ze gemuilkorfd. De altijd openhartige LGV-er Piet van Deudekom gaf in dit verband voor onze camera toe dat hij moeite heeft met zijn nieuwe rol: in plaats van kritisch raadslid is hij nu vooral onderdeel van een applausmachine.

Begroting
De nieuwe stijl van politiek bedrijven levert in ieder geval saaie vergaderingen op, zo bleek afgelopen week. Tijdens de raadsbrede sessie werd woensdag duidelijk dat de begroting 2015 begin november waarschijnlijk zonder debat en met een simpele hamerslag wordt vastgesteld.

Uniek en veelzeggend, net zoals de raadsvergadering van een dag later niet voor de eerste keer vooral uit hamerstukken bestond. Er was hoogstens wat strooigoed van en voor de raad in de vorm van twee aangenomen moties: er zal bij de decentralisaties zorgvuldig met persoonsgegevens worden omgegaan en Velsen pleit voor het instellen van een regionale ombudsman.

Peter Stam
Dus kwam de opwinding van buiten, met het naar RTV Seaport uitgelekte nieuws over het opstappen van Marianne Vos als fractievoorzitter en met inspraken van een verontwaardige HOV-tegenstander en de voorzitter van het wijkplatform IJmuiden-Zuid over de herinrichting van de Lange Nieuwstraat.

Het is allemaal terug te zien in onze reportage, net zoals een interview met nieuwbakken raadslid Peter Stam.

Onverstandig genoeg heeft hij ervoor gekozen om zich af te scheiden van Velsen Lokaal en als eenmansfractie verder te gaan. Meestal verzuipen dit soort eenlingen in hun goede bedoelingen, tenzij je Beryl Dreijer heet. Of Marianne Vos, die maakt ook nog wel een kans.